Pensioenfondsen moeten wellicht goede bestuurders uit buitenland halen

Door: Leen Preesman
Visie Maas Simon, partner Xudoo

Door zwaardere eisen aan deskundigheid en tijdsbesteding, alsmede door natuurlijk verloop en vergrijzing, hebben pensioenfondsen de komende jaren behoefte aan hon- derden nieuwe onafhankelijke en capabele bestuurders.Die schatting deed Maas Simon van Pensionboard Consultancy Xudoo kortgeleden tijdens een seminar van vermogens- beheerder F&C over pensioenfondsbesturen.Simon zei alleen al door natuurlijk verloop zeker 300 vacatures te voorzien in de komende twee tot drie jaar. Hij schatte het totale aantal benodigde bestuursleden op bijna het dubbele.

“Hij heeft een serieus punt,” beaamt desgevraagd Tim Kamphorst, headhunter en part- ner bij The Executive Network. “Het gaat al knellen vóór 1 juli, als de nieuwe governance- wetgeving van kracht wordt.”
“Wij zien dat steeds meer onafhankelijke deskundigen – en dan met name experts op het gebied van vermogens- en risicobeheer – ‘vol’ zitten.”

Kamphorst meent echter dat de precieze vraag moeilijk is in te schatten. “Er zullen ook bestuursleden beschikbaar komen, doordat ondernemingsfondsen verdwijnen. Maar daar staat tegenover dat bedrijfstakpensioenfondsen nu al een Raad van Toezicht moe- ten instellen met daarin drie onafhankelijke deskundigen,” zegt hij.

De headhunter oppert om de lat voor de deskundigheidseisen wat minder hoog te leggen. “Dat vergroot het aanbod en de diversiteit. Waarom zou een RvT niet kunnen bestaan uit twee ervaren mensen en een iets minder ervaren jongere, die nog in zijn functie kan groeien?”

Ook Kees de Wit, partner in Penvita dat trainingen in de pensioensector organiseert, ziet een groeiende vraag naar onafhankelijke bestuurders. Met name van de zijde van de overgrote meerderheid van pensioenfondsen die voor het paritaire model hebben gekozen.

Hij verwacht ook dat bestuurders gaan afhaken vanwege toenemende druk van
een krachtige Raad van Toezicht. Daarnaast zullen sommige werkgevers hun bestuurszetel(s) opgeven als de noodzaak voor hen verdwijnt om nauw bij het pensi- oenfonds betrokken te blijven, omdat de werkgever minder nancieel risico loopt. Dat kan doordat wordt overgestapt op een DC-regeling, of doordat dekkingstekorten wor- den opgelost met rechtenkorting in plaats van een bijstortverplichting, zo redeneert hij.

Mark de Wijs, directeur van de Stichting Pensioenopleidingen (SPO), zegt overigens nog nauwelijks een extra toeloop voor bestuurderscursussen te zien. “Maar dat kan nog komen in de komende paar jaar. Pensioenfondsen zitten bijvoorbeeld nog volop in de benoemingsprocedures voor gepensioneerden,” voegt hij eraan toe.

Bestuurders halen in het buitenland?

Tijdens het seminar sprak een grote meerderheid van de aanwezige pensioenprofessi- onals zich uit tegen het recruteren van buitenlandse topbestuurders. Diverse deskundi- gen in het discussiepanel toonden zich echter niet afwijzend.

“Inschakeling van buitenlandse deskundigen is te overwegen. Diverse thema’s zijn het- zelfde,” reageerde Mike van Engelen, partner bij pensioenadviseur Montae. Hij tekende daarbij aan dat cultuurverschillen overwonnen zullen moeten worden.

“Een nieuwe blik kan verhelderend zijn,” vond ook Casper van Ewijk, directeur van Net- spar, het netwerk van pensioenonderzoekers en -professionals.

Naar het oordeel van Kamphorst zouden buitenlandse deskundigen kunnen worden ingezet op het gebied van vermogensbeheer, maar is het onwaarschijnlijk dat ze zich verdienstelijk kunnen maken op het gebied van pensioenregelingen en de speci eke Nederlandse wetgeving, zoals het FTK.

“Om grip te houden op het eigen fonds doen de sociale partners er het beste aan om te investeren in goede eigen mensen voor een bestuursrol,” vindt hij.

Jan-Jaap Dahmeijer, toezichthouder bij De Nederlandsche Bank, vroeg zich af of pensi- oenfondsbesturen wel voldoende zoeken naar nieuwe bestuursleden. “Er zitten nauwe- lijks vrouwen in besturen,” constateerde hij.